Hoe kun je motiverend lesgeven?
Wat ons drijft
Hoe kun je motiverend lesgeven?
Dat de motivatie van leerlingen voor onderwijs en leren afneemt naar mate de schoolcarrière van leerlingen vordert, is iets wat veel leraren zullen herkennen.
In hun blog schrijft de afdeling Educatie van de Universiteit Utrecht over een recente meta-analyse van Scherrer en Preckel waarin gesteld wordt dat de afname van leerlingmotivatie op elke leeftijd speelt en dat het dus van belang is om gedurende de schoolcarrière aandacht te hebben voor het ondersteunen van de motivatie van leerlingen.
#hoedan?
Een aanpak die effectief is gebleken, is autonomie-ondersteunend lesgeven. Een mooi voorbeeld hiervan vonden wij in het artikel op Onderwijs van morgen over de techniek-afdeling van het Montessori College Oost. Docent Kees Laan hanteert vijf effectieve principes die een positief effect hebben op de motivatie van zijn leerlingen.
- Kenmerken
Kees gaat primair uit van de individuele interessegebieden van zijn leerlingen. Daarbij houdt hij goed rekening met het niveau waarop ze leren. Ook houdt Kees rekening met de kenmerken van de taken die de leerlingen moeten uitvoeren en heeft onder andere daarvoor zijn lesruimte heringericht.
- Uitdaging
In zijn lessen biedt Kees verschillende vormen van instructie. Zo doet hij taken voor, geeft hij uitleg op papier aan de hand van uitgewerkte voorbeelden en gebruikt hij zelfgemaakte filmpjes. Deze differentiatie draagt bij aan een uitdagende leeromgeving en ondersteunt de verschillende onderwijsbehoeften van de leerlingen
Daarnaast heeft de tip van Kees om de benaming van de gereedschappen visueel te maken, zodat ze deze zonder hulp herkennen, een positief effect op het gevoel van competentie. Tevens biedt hij de mogelijkheid om leerlingen met verschillende uitstroomprofielen onderling kennis en ervaring te laten uitwisselen. Op deze manier heeft de heterogene groep een positieve bijdrage op alle niveaus.
- Keuzes
Het aanwezig zijn van de verschillende interessegebieden en niveaus biedt ook de mogelijkheid van keuzes. Verdiepende keuzes binnen hetzelfde interessegebied of de overstap naar een volgend niveau behoort tot de mogelijkheden. Het digitaal keuzepakket stelt de leerlingen in staat een eigen pakket van de keuzedelen af te stemmen op hun toekomst. Op deze manier zijn er zowel optiekeuzes als actiekeuzes.
- Interactie
Kees is zich ervan bewust dat je met positieve feedback en een actieve werkhouding echt verschil kan maken. Vanuit deze houding start hij zijn les door gezamenlijk te bespreken wat eenieder gaat doen en of ze verder kunnen. Gedurende de les en houdt Kees één-op-één evaluaties om zo te weten te komen hoe de leerlingen aankijken tegen: wat ze hebben gedaan of gaan doen, hoe hun inzet was of zal zijn, wat ze hebben geleerd of willen leren, welke gedrag hiermee samenging of gaat en wat ze daarbij (nog) nodig hebben.
- Structuur
Wat tot slot erg sterk is – en tevens essentieel principe van autonomie-ondersteunend lesgeven – is de structuur die Kees creëert voor zijn leerlingen. Hij heeft gezorgd voor een logische en praktische indeling van de machines en de werkplekken. Er is een studiewijzer beschikbaar voor de leerlingen waarin zij hun keuzes kunnen aangeven en hij heeft het magazijn van de school op orde, zodat de leerlingen ook echt hun zelfgekozen activiteiten kunnen uitvoeren. Ook heeft Kees zijn lesruimte heringericht zodat het een overzichtelijke lesruimte is waarin machines en werkplekken gestructureerd zijn ingedeeld zodat ook deze randvoorwaarde voor optimaal leren en werken gefaciliteerd wordt.
Doordat Kees aandacht besteedt aan deze vijf principes heeft hij een autonomie-ondersteunende leeromgeving gecreëerd waarin leerlingen met plezier en voldoening leren en werken.
Wil je ook werk maken van motivatie? Wil je plezier en voldoening in het leren en werken vergroten op jullie school? We komen graag langs om te kijken wat wij voor jullie kunnen betekenen.
