In het onlangs verschenen rapport van de Onderwijsinspectie, De Staat van het Onderwijs, bleek dat de resultaten van de havo achterblijven. Er zijn meer “zwakke” en “zeer zwakke” afdelingen, de examencijfers zijn slechter en meer leerlingen blijven zitten (35% van de jongens haalt het diploma binnen 5 jaar, 50% van de meisjes binnen 5 jaar). Kortom het onderwijs op de havo is het zorgenkindje van het Nederlandse onderwijssysteem. Wat is het probleem?

De havo bevindt zich tussen het vmbo en het vwo en daar zit een belangrijke oorzaak van het probleem. Op het vmbo krijgen de leerlingen meer praktisch onderwijs aangeboden en het vwo bereidt leerlingen voor op het wetenschappelijk onderwijs. De havisten zitten er precies tussenin en krijgen veelal ook onderwijs aangeboden waarbij zij het nut niet inzien. Gefragmenteerd onderwijs, vlees noch vis.

Indien leerlingen het nut niet inzien van het aangeboden onderwijs heeft dat een negatief effect op de motivatie. Gelukkig kan je hier invloed op uitoefenen!

Het is belangrijk onderwijs aan te bieden wat de leerlingen als zinvol ervaren. Niet slaafs het boek volgen maar weten wie je leerlingen zijn en waar zij behoefte aan hebben. Breng de kenmerken in beeld en vertaal deze naar een uitdaging! Zodra leerlingen het nut van lesstof inzien zullen zij meer autonoom gemotiveerd raken en is de kans groot dat ze meer interesse tonen in de verschillende vakken en zullen de resultaten een stijgende lijn laten zien.

Probeer bijvoorbeeld de lesstof eens aan te bieden via een praktische insteek. Schets de leerlingen een situatie/probleem vanuit een realistische context. Laat ze nadenken over mogelijke oplossingen en hierbij voor- en nadelen bedenken. Vervolgens zullen ze een keuze maken voor een strategie waarbij ze theoretische kennis en ondersteuning nodig hebben. Dit is het moment waarop jouw rol als docent – de expert met vakspecifieke kennis en vaardigheden – van cruciaal belang is. Je biedt de leerlingen relevante leerstof aan en daagt hen uit hun eerder bedachte oplossingen opnieuw te ’toetsen’ op basis van de nieuwe kennis. Laat de leerlingen vervolgens experimenteren met hun zelfbedachte en/of aangepaste oplossingen en laat ze ervaren welke oplossing het beste werkt voor het geschetste probleem. Creëer ruimte om de leerlingen de verschillende oplossingen en ervaringen aan elkaar te laten presenteren. Laat ze elkaar eventueel feedback geven en kom, indien mogelijk, samen tot de best passende oplossing.

Wil je jouw onderwijs anders gaan vormgeven en de autonome motivatie van jullie leerlingen vergroten, neem dan gerust eens contact met ons op.