Druk om te presteren of de wil om te leren?

Wat ons drijft

Druk om te presteren of de wil om te leren?

Vorige week verscheen de Staat van het Onderwijs van de Inspectie van het Onderwijs. Een 212 pagina’s tellend boekwerk over trends en ontwikkelingen in het primair onderwijs tot en met het hoger onderwijs.

In tegenstelling tot voorgaande jaren kreeg het rapport weinig tot geen aandacht in de media. Het NRC kopte in een artikel (leestijd slechts 2 minuten) dat er meer scholen zijn die niet aan de eisen voor basiskwaliteit voldoen. Columniste Aleid Truijens waagde er nog een column aan en teamleider Martin Bootsma schreef er een blog over. Verder blijft het vooralsnog stil…. en dat is jammer. Het rapport staat namelijk vol interessante onderwerpen over de kernfuncties van het onderwijs in ons land. Een must read voor iedereen die het onderwijs een warm hart toedraagt.

Als je ervoor kiest het rapport te lezen – of misschien al gelezen hebt – is het interessant om even stil te staan bij de gevoelens die het bij je oproept. Voel je de druk om te moeten presteren? Bijvoorbeeld in vergelijking tot andere landen, andere sectoren, andere schoolbesturen of andere scholen. Of ervaar je een wil om te leren? Wil je bijvoorbeeld weten wat succesfactoren zijn om:

  • Leerlingen/studenten op te leiden voor een goede positie op de arbeidsmarkt?
  • Sociale en maatschappelijke ontwikkeling te bevorderen?
  • Gelijke kansen op een passend aanbod voor alle leerlingen/studenten?
  • Kennis en vaardigheden bij te brengen?

Met veel genoegen willen we je dan pagina 23 tot en met 27 van het rapport aanbevelen. Je leest er dat de leraar, de schoolleider én de bestuurder ertoe doen als we het hebben over goed onderwijs.

Onze conclusie is dat zij in ieder geval drie succesfactoren met elkaar gemeen hebben:

1) Ze hebben hoge verwachtingen.

2) Ze hanteren duidelijke afspraken en regels.

3) Ze geven vertrouwen en ruimte.

In deze succesfactoren herkennen we de kenmerken van een autonomie-ondersteunende leer- en werkomgeving. Een omgeving met optimale kansen voor het vergroten van inzet, betrokkenheid en eigenaarschap van diegenen die er leren en werken.

Autonomie krijgen, betekent overigens niet automatisch dat je hiermee ook om weet te gaan. Het vraagt om een investering in begeleiding. Lees ter illustratie over de rol van de schoolleider in het thought piece van Edith Hooge, de voorzitter van onze Onderwijsraad.